ผ้าทอพื้นเมืองไทเลย

ข้อมูลผลงาน

  1,499      2,552
 
Creative Commons License
ผ้าทอพื้นเมืองไทเลย is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Thailand License.
หัวเรื่อง :  ผ้าทอพื้นเมืองไทเลย
คำอธิบาย :  ชื่อหัวข้อภูมิปัญญา\nสถานที่\nข้อมูลเจ้าของภูมิปัญญา \nชื่อเจ้าของภูมิปัญญา นางฉลาด เสาวนนท์ \nที่อยู่ 177 หมู่ที่ 9 บ้านก้างปลา ตำบลชัยพฤกษ์ อำเภอเมือง จังหวัดเลย 42000 \nอาชีพ เกษตรกร อายุการศึกษาภูมิปัญญา .....30..........ปี \n\nชื่อภูมิปัญญา ผ้าทอพื้นเมืองไทเลย\nประวัติข้อมูลภูมิปัญญา \n การทอผ้าเป็นอาชีพดั้งเดิมของชาวบ้านก้างปลา ในอดีตชาวบ้านได้ปลูกฝ้ายเป็นอาชีพ เพื่อนำดอกฝ้ายมาทำเป็นเส้นด้ายไว้ใช้ทอผ้าสำหรับตัดเสื้อผ้าใส่เองมาหลายชั่วอายุคน จนเกิดความรู้ ประสบการณ์ โดยตรงของราษฎร เป็นการเรียนรู้จากธรรมชาติ และ บรรพบุรุษ เกิดการพัฒนาเสริมสร้างความสามารถสะสมเป็นองค์ความรู้สืบทอดกันมาสู่ลูกหลานและพัฒนาวิถีชีวิตของราษฎรบ้านก้างปลาได้อย่างเหมาะสมกับยุคสมัยตลอดมา\n จากการทอผ้าใช้เองในครัวเรือน ชาวบ้านก้างปลาได้พัฒนาฝีมือการทอให้มีลวดลายต่างๆ ได้อย่างประณีต สวยงาม เป็นที่ต้องตาต้องใจแก่ผู้พบเห็นจนเกิดการแลกเปลี่ยนซื้อขายผ้าทอกันเองทั้งในหมู่บ้านและนอกหมู่บ้าน จนในปัจจุบันผ้าทอพื้นเมืองของชาวบ้านก้างปลาได้กลายเป็นสินค้าที่สร้างอาชีพ สร้างรายได้ที่มั่นคงให้กับชาวบ้านในหลายครัวเรือนและเมื่อปี 2525 บ้านก้างปลาได้รับการพิจารณาให้เป็นหมู่บ้านแผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง โครงการนี้ได้ส่งเสริมให้ราษฎรอยู่อย่างพอมีพอกิน รู้จักปลูกพืชผักสวนครัว ทอผ้าใช้เอง พึ่งพาอาศัยกันกันในหมู่บ้าน รักษาขนบธรรมเนียมประเพณี เช่น ประเพณีประทายข้าว เป็นการบูชาขวัญข้าวก่อนนำข้าวเปลือกขึ้นเล้าข้าว เพื่อแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณของแม่โพสพ ประเพณีน้ำทิพย์ชุบชีวิตผู้สูงอายุ เพื่อแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้สูงอายุ มีกิจกรรมการละเล่นของผู้สูงอายุแบบสมัยโบราณให้ลูกหลานได้ชม เช่น กิจกรรมผู้สูงอายุเล่าถึงความสำเร็จในการดำรงชีวิตตั้งแต่เด็กจนหนุ่มและสูงอายุในปัจจุบันเพื่อให้ลูกหลานได้ชื่นชม และได้ทราบวัฒนธรรมความเป็นอยู่ของผู้สูงอายุในอดีต ที่สามารถนำมาใช้ในการดำรงชีวิตของลูกหลานในปัจจุบัน และเพื่อไม่ให้ประเพณีวัฒนธรรมดั้งเดิมสูญหาย\n การทอผ้าฝ้ายของชาวบ้านก้างปลาก็เป็นกิจกรรมหนึ่งที่สืบทอดวัฒนธรรมประเพณี ประจำหมู่บ้าน ที่บรรพบุรุษได้สั่งสอนบุตรหลานให้รู้จักทอผ้าใส่เอง โดยได้คิดค้นลายต่างๆตามสิ่งที่พบเห็นในหมู่บ้าน และความคิดของตนเอง จนเกิดศิลปะลายผ้าที่สวยงามและแปลกตามากมาย\n\n\n\nกำหนดความรู้/แสวงหาความรู้ (ภายใน/ภายนอก)\nจัดอบรมและเชิญวิทยากรวิทยากรจากอุสาหกรรม จังหวัดเลยมาสอนในการทอผ้าพื้น การย้อมสี และการขึ้นลาย ทำให้สมาชิกกลุ่มทอผ้า มีความรู้และประสบการณ์\nการสร้างความรู้ (ขั้นตอน/วิธีการการสร้างภูมิปัญญา)\nการทอผ้าในอดีต ชาวบ้านใช้ดอกฝ้ายมาทำเป็นเส้นด้าย ใช้เปลือกไม้ ผลไม้ ครั่ง ทำเป้นสีสำหรับย้อมผ้า\nอุปกรณ์ที่ใช้ทอผ้า คือ กี่กระตุก ทำจากไม้ในหมู่บ้าน\n ขั้นตอนการสร้างภูมิปัญญา\n \n 1.ขั้นตอนการเพาะปลูกฝ้ายสำหรับนำมาเป็นวัตถุดิบในการผลิต\n\n \n 2.ขั้นตอนการเก็บเกี่ยวดอกฝ้าย\n\n \n 3.ขั้นตอนการทำการอิ้วและดีดฝ้าย\n\n\n\n \n 4.ขั้นตอนการทำหลอดฝ้าย\n\n \n 5.ขั้นตอนการเข็นฝ้าย\n\n \n 6.ขั้นตอนการย้อมสีฝ้าย\n\n \n 7.ขั้นตอนการทอฝ้าย การแต่งลวดลาย (โดยใช้กี่ดั้งเดิม)\n\n \n 8.ขั้นตอนการตัดเย็บ แปรรูป ผ้าฝ้ายพื้นเมือง\nการจัดเก็บและการค้นคืนความรู้ (การจดจำ/เอกสาร/ฐานข้อมูล)\nผ้าทอผ้าพื้นเมืองไทยเลย ของกลุ่มทอผ้าบ้านก้างปลาได้มีการจัดเก็บข้อมูลและรวบรวมข้อมูลทุกกระบวนต่างๆไว้ในรูปแบบของเอกสารรูปเล่ม อาทิเช่น ลายของผ้าฝ้าย ผ้าทอ เป็นต้น\n\nการถ่ายทอดความรู้และการใช้ประโยชน์ (ซึมซับไว้กับตนเอง หรือ เผยความรู้ให้แก่องค์กร)\n\nกลุ่มทอผ้าบ้านก้างปลา ได้มีการสอนการทอผ้าให้กับกลุ่มแม่บ้านต่างๆทั้งในจังหวัดเลยและจังหวัดใกล้เคียง มีการเปิดโอกาสให้นักเรียน นักศึกษา จากสถานศึกษาต่างๆที่สนใจหรือต้องการมาศึกษาค้นคว้าเพื่อทำรายงาน หรือทำวิทยานิพนธ์ ได้มาศึกษาดูงานเกี่ยวกับการทอผ้า การย้อมสี และอื่นๆ และยังได้ศึกษาภูมิปัญญาของชาวบ้านที่มีมาแต่อดีต\n\nพิกัด (สถานที่)\n\n \n\nข้อมูลผู้ศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ปีการศึกษา 2560\nชื่อผู้ศึกษา นายทรงศักดิ์ ผาคำ \nหลักสูตร ประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู (ป.บัณฑิต) รุ่น 4 \nรายวิชา ความเป็นครู (800 5201) \nเน้นศึกษา ครูกับการอนุรักษ์และส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น \nคณะ ศึกษาศาสตร์ \nสถานที่ศึกษา มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ\nสถานที่ทำงาน โรงเรียนเทศบาล 5 บ้านหนองผักก้าม\nอาจารย์ผู้สอน\n1 รองศาสตราจารย์ สำเร็จ คำโมง (ครูภูมิปัญญาไทย, ศิลปินมรดกอีสาน)\n2 อาจารย์ ดร.พา อักษรเสือ\n3 อาจารย์ ดร.ธีรภัทร โคตรบรรเทา\n4 อาจารย์ สุชาดา ลดาวัลย์\n5 อาจารย์ อัจฉริยะ วงษ์คำซาว\n6 อาจารย์ บุญจันทร์ เพชรเมืองเลย
สื่อสำหรับบุคคลประเภท :   ทั่วไป
ผู้สร้างสรรค์/ผู้แต่ง/เจ้าของผลงาน :  ฉลาด เสาวนนท์
ผู้สร้างสรรค์ร่วม/ผู้แต่งร่วม/เจ้าของผลงานร่วม :   ทรงศักดิ์ ผาคำ, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
คำสำคัญ :   ผ้าทอพื้นเมืองไทเลย, ฉลาด เสาวนนท์, ภูมิปัญญาชาวบ้าน, ภูมิปัญญาท้องถิ่น, การทอผ้า, ผ้าพื้นเมือง, ไทเลย, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
URL  :   -
จำแนกตามระดับชั้น :   ปริญญาตรี , ปริญญาโท, ปริญญาเอก, ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) , ประกาศนียบัตรครูเทคนิคชั้นสูง (ปทส.) , ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.), การศึกษาตามอัธยาศัย
จำแนกตามสาขาวิชาของสื่อ :   การงานอาชีพและเทคโนโลยี
จำแนกตามลักษณะของสื่อ :   VDO Clip, ข้อมูลปฐมภูมิ , รูปภาพ, ใบงาน