น้ำทิพย์ กมลหัต

---

-  File 1

หัวเรื่อง :  การทำกระเป๋าหนังด้วยหนังวัว

สื่อสำหรับบุคคลประเภท :   ทั่วไป

ผู้สร้างสรรค์/ผู้แต่ง/เจ้าของผลงาน :  ปรียา ฤทธิ์สอน

เจ้าของผลงานร่วม :   น้ำทิพย์ กมลหัต, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คำสำคัญ :   การทำกระเป๋าหนังด้วยหนังวัว, ผลิตภัณฑ์จากสัตว์, กระเป๋าหนังสัตว์, ผลิตภัณฑ์จากหนังวัว, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, ภูมิปัญญาท้องถิ่น

คำอธิบาย :  การทำกระเป๋าหนังด้วยหนังวัว จังหวัดขอนแก่น ข้อมูลเจ้าของภูมิปัญญา ชื่อเจ้าของภูมิปัญญา นางปรียา ฤทธิ์สอน ( พี่ยา ) ที่อยู่ 250 ม.4 บ้านบะขาม ถ.ศรีจันทร์ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น อาชีพ ค้าขาย อายุการศึกษาภูมิปัญญา .............. 7............. ปี ชื่อภูมิปัญญา การทำกระเป๋าหนังด้วยหนังวัว ประวัติข้อมูลภูมิปัญญา ผู้คนในหมู่บ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพค้าขาย รับจ้างทั่วไป โดยอาชีพค้าขายก็ขายแตกต่างกันไป เช่น อาหารตามสั่ง ก๋วยเตี๋ยว ส้มตำ เป็นต้น ซึ่งพี่แกเองก็ได้ทำอาชีพค้าขายเช่นเดียวกัน แต่ยังทำไปในทางการประดิษฐ์มากกว่า เนื่องจากตัวท่านเองชอบงานประดิษฐ์มากกว่าการประกอบอาหาร เพราะคิดว่าเมื่อทำจนชำนาญสามารถนำสิ่งที่ฝึกฝนมาต่อยอดไปได้มากกว่าเดิม ระยะเวลาในการทำกระเป๋าหนัง ทำมานานตั้งแต่เริ่มมีถนนคนเดินในจังหวัดขอนแก่น ถ้านับระยะเวลาประมาณ 7-8 ปี จนทุกวันนี้เป็นอาชีพของพี่แกไปแล้ว กำหนดความรู้/แสวงหาความรู้ (ภายใน/ภายนอก) ผู้ที่ทำเครื่องหนัง ได้รับความรู้หรือหาความรู้จากบุคคลต่างถิ่นหรือต่างจังหวัด เพื่อนบ้าน เพราะแต่ก่อนการทำกระเป๋าหนังไม่เป็นที่นิยมจึงไม่ค่อยมีคนอยากเรียนรู้มากแต่ปัจจุบันนี้คนรับรู้มาก โดยเล่าว่า การทำกระเป๋าหนังฝึกประสบการณ์ด้วยตัวเองบุคคลที่มาสอนให้สอนให้เฉพาะการตัดเท่านั้น ส่วนการเย็บเรียนรู้เอง หัดทำ หัดลองด้วยตนเอง พอทำไปทำมาเกิดความเคยชิน ซึ่งมีวิธีการทำที่ค่อนข้างยุ่งยากพอสมควร และต้องการความละเอียดในการทำเป็นอย่างมากเพราะเป็นงานฝีมืออย่างหนึ่งและสามารถประกอบอาชีพได้ การสร้างความรู้ (ขั้นตอน/วิธีการการสร้างภูมิปัญญา) ขั้นตอนและวิธีการ ๑.เตรียมอุปกรณ์ ดังนี้ - เข็มเย็บมือ - หนังสัตว์ คือ หนังวัว - เชือกสำหรับเย็บหนังวัวหนังสัตว์โดยตรง ๒.ขั้นตอนการทำ - เตรียมอุปกรณ์ให้ครบ - นำหนังสัตว์ที่เตรียมไว้มาฟอกมาล้างให้สะอาด - ทำการย้อมสีตามที่ต้องการ - เริ่มเย็บเริ่มประกอบรูปร่างให้เป็นกระเป๋ารูปทรงต่างๆที่ต้องการ - เมื่อเป็นรูปร่างแล้ว ประดับตกแต่งตามต้องการ - เก็บรายละเอียดของงาน กระเป๋าที่เสร็จเรียบร้อย สีสันตามความต้องการของลูกค้า การจัดเก็บและการค้นคืนความรู้ (การจดจำ/เอกสาร/ฐานข้อมูล) การจัดเก็บภูมิปัญญาการประดิษฐ์เครื่องหนังกระเป๋าหนัง เจ้าของภูมิปัญญากล่าวว่า มีการจดจำไว้เพียงอย่างเดียวเนื่องจากเป็นงานฝีมือ ( Hand Made ) ถ้าเมื่อต้องการปรับปรุงแบบใหม่หรือแก้ไขก็เกิดจากการสาธิตวิธีการทำให้เรียนรู้จากประสบการณ์จริง การถ่ายทอดความรู้และการใช้ประโยชน์ (ซึมซับไว้กับตนเอง หรือ เผยความรู้ให้แก่องค์กร) การถ่ายทอดความรู้ภูมิปัญญาการประดิษฐ์เครื่องหนัง ส่วนมากซึมซับไว้กับตนเองหรือเผยแพร่ให้กับบุคคลที่ต้องการรู้ จะให้ไปบอกกล่าวหรือสืบทอดโดยตรงเลยคงไม่น่าจะเกิดขึ้น เนื่องจากการผลิตเครื่องหนังสามารถทำเป็นธุรกิจส่วนตัวภายในครอบครัวได้ พิกัด (สถานที่) ข้อมูลผู้ศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ปีการศึกษา 2560 ชื่อผู้ศึกษา นางสาวน้ำทิพย์ กมลหัต รูปผู้ศึกษา หลักสูตร ประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู (ป.บัณฑิต) รุ่น 4 รายวิชา ความเป็นครู (800 5201) เน้นศึกษา ครูกับการอนุรักษ์และส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น คณะ ศึกษาศาสตร์ สถานที่ศึกษา มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สถานที่ทำงาน โรงเรียนวรรณรัตน์ศึกษา อาจารย์ผู้สอน 1 รองศาสตราจารย์ สำเร็จ คำโมง (ครูภูมิปัญญาไทย, ศิลปินมรดกอีสาน) 2 อาจารย์ ดร.พา อักษรเสือ 3 อาจารย์ ดร.ธีรภัทร โคตรบรรเทา 4 อาจารย์ สุชาดา ลดาวัลย์ 5 อาจารย์ อัจฉริยะ วงษ์คำซาว 6 อาจารย์ บุญจันทร์ เพชรเมืองเลย

จำแนกตามระดับชั้น :   มัธยมศึกษาปีที่ 1 (ม. 1), มัธยมศึกษาปีที่ 2 (ม. 2), มัธยมศึกษาปีที่ 3 (ม. 3), มัธยมศึกษาปีที่ 4 (ม. 4), มัธยมศึกษาปีที่ 5 (ม. 5), มัธยมศึกษาปีที่ 6 (ม. 6), ปริญญาตรี , ปริญญาโท, ปริญญาเอก, ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) , ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.), ประกาศนียบัตรครูเทคนิคชั้นสูง (ปทส.) , การศึกษาตามอัธยาศัย

จำแนกตามสาขาวิชาของสื่อ :   การงานอาชีพและเทคโนโลยี, ศิลปะ, สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

จำแนกตามลักษณะของสื่อ :   VDO Clip, ข้อมูลปฐมภูมิ , ใบงาน