กิตติพันธุ์ มีไกรราช

---

-  File 1
-  File 2
-  File 3
-  File 4
-  File 5
-  File 6
-  File 7
-  File 8
-  File 9

หัวเรื่อง :  หวดนึ่งข้าวเหนียว

สื่อสำหรับบุคคลประเภท :   ทั่วไป

ผู้สร้างสรรค์/ผู้แต่ง/เจ้าของผลงาน :  สุภาพ ตินานพ

เจ้าของผลงานร่วม :   กิตติพันธุ์ มีไกรราช, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คำสำคัญ :   ภูมิปัญญาท้องถิ่น, หวดนึ่งข้าว, หวดข้าว, หนวดนึ่งข้าวเหนียว, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, งานสานไม้ไผ่, จักสาน, จักสานทั่วไป

คำอธิบาย :  ชื่อหัวข้อภูมิปัญญา สถานที่ ข้อมูลเจ้าของภูมิปัญญา นาย กิตติพันธุ์ มีไกรราช ชื่อเจ้าของภูมิปัญญา นาย สุภาพ ตินานพ ที่อยู่ บ้านเลขที่ 140 หมู่ 3 บ้านบุอันโนง ตำบลปราสาททะนง อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์ 32140 อาชีพ เกษตรกร อายุการศึกษาภูมิปัญญา 61 ปี ชื่อภูมิปัญญา หวดนึ่งข้าวเหนียว ประวัติข้อมูลภูมิปัญญา เจ้าของภูมิปัญญาท้องถิ่น หวดนึ่งข้าวเหนียวคุณตา สุภาพ ตินานพ มีอาชีพทำนา ทำสวน ซึ่งคุณตาได้เรียนรู้การทำหวดนึ่งข้าวเหนียวนี้มาจากปู่ ย่า ตา ยาย ญาติพี่น้อง ซึ่งคุณตาจะจำทำตอนที่ว่างจากการทำนาและทำสวน เป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และทำเพื่อไว้ใช้ในครัวเรือน และนำไปจำหน่ายเพื่อหารายได้เสริมคและที่สำคัญคุณตาบอกว่า จะทำต่อไปเพราะเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดต่อกันมาเป็นรุ่นๆ กำหนดความรู้/แสวงหาความรู้ (ภายใน/ภายนอก) การทำ หวดนึ่งข้าวเหนียว คุณตามีการเรียนรู้การทำมาจาก จากปู่ ย่า ตา ยาย ญาติพี่น้อง สืบทอดกันเป็นรุ่นสู่รุ่น เป็นความรู้ที่สอนกันในครอบครัว ผ่านการปฏิบัติและการลงมือทำ ไม่มีการจดบันทึก แต่เป็นการทำให้ดูและทำตามกันมาเรื่อยๆกลายมาเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ทุกคนต้องช่วยกันรักษาและอนุรักษ์ไว้ต่อไป การสร้างความรู้ (ขั้นตอน/วิธีการการสร้างภูมิปัญญา) ขั้นตอนการทำหวดนึ่งข้าวเหนียว 1.นำไม้ไผ่มาเลื่อยตัดปล้องออกให้ได้ขนาดยาวตามต้องการ ยาว 35 ซม.เป็นหวดขนาดใหญ่ ยาว 30ซมเป็นหวดขนาดเล็ก 2.จากนั้นผ่าไม้ไผ่ออกเป็นซีก ๆ ขนาดประมาณ 2- 3 ซม. แล้วเหลาซีกไม้ไผ่เพื่อลบคมของซีกไม้ตรงกลางออก แล้วเหลาหัวท้ายของซีกไม้ให้เรียวลง นำซีกไม้ที่ได้มาจักตอกเป็นเส้นๆ 3.แล้วนำเส้นตอกไปเข้าเครื่องรีดตอกเพื่อให้ตอกเรียบ เสร็จแล้ว นำตอกที่รีดเรียบแล้วมาสานให้ได้ความยาวประมาณ 50 ซม.(3 คืบ) 4.นำมาสานเพื่อขึ้นรูปที่เรียกว่า การไป่ จนได้รูปร่างตามต้องการ 5.จากนั้นนำหวดที่สานแล้ว จำนวน 2ชิ้น มาสวมประกบเป็นชิ้นเดียวกัน ใช้เชือกรัด (ทก) ให้แน่นเป็นเนื้อเดียวกัน นำไปเข้าขอบปาก และขอบก้น โดยใช้ไม้ไผ่ติดเปลือกมาเหลาให้อ่อนจนดัดโค้งได้มาทำขอบ ทั้งขอบใน และขอบนอก 6.จากนั้น ตัดแต่งหวดโดยใช้กรรไกรตัดให้เรียบเสมอกันใส่ไม้ไผ่สาน มารองก้นหวดก่อนใส่ขอบก้นด้านนอก เย็บปากและก้นหวดด้วยด้ายให้แน่นหนา 7. เสร็จเรียบร้อยพร้อมนำไปใช้งาน การจัดเก็บและการค้นคืนความรู้ (การจดจำ/เอกสาร/ฐานข้อมูล) การจัดเก็บความรู้ได้มาจากการจำและการลงมือทำเป็นการปฏิบัติจริงและสอนกันต่อกันมาเป็นรุ่นต่อรุ่น การถ่ายทอดความรู้และการใช้ประโยชน์ (ซึมซับไว้กับตนเอง หรือ เผยความรู้ให้แก่องค์กร) การนำความรู้และภูมิปัญญา การทำหวดนึ่งข้าวเหนียวนี้ คุณตาสุภาพ ยินดีมากที่คนรุ่นใหม่ปัจจุบันมีความสนใจและได้ไปศึกษาค้นคว้าภูมิปัญญาท้องถิ่นนี้ คุณตาอยากให้ลูกหลานรุ่นใหม่ได้รู้ที่มาและขั้นตอนการทำหวดนึ่งข้าวเหนียว วัสดุอุปกรณ์ และสามารถนำผลิตภัณฑ์มาประกอบอาหารได้จริง เป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์และยังเป็นการฝึกงานฝีมือ นอกจากเป็นเครื่องมือในการดำรงชีวิตประจำวันของชาวบ้านแล้วยังสามารถทำให้มีรายได้เพิ่มภายในครอบครัวอีกด้วย คุณตาอยากให้ลูกหลานช่วยเผ่ยแพร่และอนุรักษ์ภูมิปัญญานี้ต่อไปเพื่อให้ลูกให้หลานได้เห็นได้รู้จักและรู้ที่มาความเป็นมาของภูมิปัญญาไทย ประโยชน์ที่ได้รับจากการสาน หวดนึ่งข้าวเหนียว ช่วยกันอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ สามารถสร้างรายได้ พิกัด (สถานที่) บ้านเลขที่ 140 หมู่ 3 บ้านบุอันโนง ตำบลปราสาททะนง อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์ 32140 ข้อมูลผู้ศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ปีการศึกษา 2560 ชื่อผู้ศึกษา นายกิตติพันธุ์ มีไกรราช หลักสูตร ประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู (ป.บัณฑิต) รุ่น 4 รายวิชา ความเป็นครู (800 5201) เน้นศึกษา ครูกับการอนุรักษ์และส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น คณะ ศึกษาศาสตร์ สถานที่ศึกษา มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สถานที่ทำงาน โรงเรียนแก่นนครวิทยาลัย อาจารย์ผู้สอน 1 รองศาสตราจารย์ สำเร็จ คำโมง (ครูภูมิปัญญาไทย, ศิลปินมรดกอีสาน) 2 อาจารย์ ดร.พา อักษรเสือ 3 อาจารย์ ดร.ธีรภัทร โคตรบรรเทา 4 อาจารย์ สุชาดา ลดาวัลย์ 5 อาจารย์ อัจฉริยะ วงษ์คำซาว 6 อาจารย์ บุญจันทร์ เพชรเมืองเลย

จำแนกตามระดับชั้น :   ปริญญาตรี , ปริญญาโท, ปริญญาเอก, ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) , ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.), ประกาศนียบัตรครูเทคนิคชั้นสูง (ปทส.) , การศึกษาตามอัธยาศัย

จำแนกตามสาขาวิชาของสื่อ :   การงานอาชีพและเทคโนโลยี, ศิลปะ, สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

จำแนกตามลักษณะของสื่อ :   VDO Clip, ข้อมูลปฐมภูมิ , รูปภาพ, ใบงาน