ภัทรียา บุญเรืองนาม

---

-  File 1
-  File 2
-  File 3
-  File 4
-  File 5
-  File 6
-  File 7
-  File 8
-  File 9
-  File 10
-  File 11
-  File 12
-  File 13
-  File 14
-  File 15
-  File 16
-  File 17
-  File 18
-  File 19

หัวเรื่อง :  ไม้กวาดดอกหญ้า

สื่อสำหรับบุคคลประเภท :   ทั่วไป

ผู้สร้างสรรค์/ผู้แต่ง/เจ้าของผลงาน :  จิตรา คอนคำ

เจ้าของผลงานร่วม :   ภัทรียา บุญเรืองนาม, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คำสำคัญ :   ไม้กวาด, ไม้กวาดดอกหญ้า, ภูมิปัญญาไทย, ภูมิปัญญาชาวบ้าน, มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, ภูมิปัญญาท้องถิ่น

คำอธิบาย :  ข้อมูลเจ้าของภูมิปัญญา \ ชื่อเจ้าของภูมิปัญญา นางจิตรา คอนคำ อายุ ๗๑ ปี \ ที่อยู่ บ้านเลขที่ ๓๐/๑ หมู่ ๑ บ้านพังทุย ตำบลพังทุย อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น \ อาชีพ รับจ้าง อายุการศึกษาภูมิปัญญา ๓๐ ปี \ \ ชื่อภูมิปัญญา ไม้กวาดดอกหญ้า บ้านกุดพังทุย\ ประวัติข้อมูลภูมิปัญญา \ \ ตำบลพังทุยเป็นตำบลที่มีชื่อเสียงในด้านการทำไม้กวาดมาเป็นเวลานานประชากรส่วนใหญ่มีอาชีพหลักคือการทำไร่ทำนา และมีอาชีพเสริมคือการทำไม้กวาดดอกหญ้าจำหน่าย บางครอบครัวทำเป็นอาชีพหลักเนื่องจากไม่มีไร่นา เศรษฐกิจตำบลนี้จึงจัดอยู่ในเกณฑ์ดีพอสมควร การทำไม้กวาดดอกหญ้า เป็นอาชีพที่สุจริตทำให้คนในชุมชนรักและภูมิใจต่ออาชีพในท้องถิ่น รู้จักหารายได้จากอาชีพเสริมและใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ตลอดจนช่วยลดปัญหาความยากจน เป็นการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ในท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์ \ เห็นคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติ\ \ \ \ ภาพแผนที่หมู่บ้านกุดพังทุย\ กำหนดความรู้/แสวงหาความรู้ (ภายใน/ภายนอก)\ \ คุณยายจิตรา คอนคำ อายุ ๗๑ ปี อาชีพรับจ้าง อยู่บ้านเลขที่ ๓๐/๑ หมู่ ๑ บ้านกุดพังทุย ตำบลพังทุย อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น ได้เริ่มหัดทำไม้กวาดดอกหญ้ากับคนในหมู่บ้าน สมัยก่อนเรียกว่า ไม้กวาดคันงอ คุณยายจิตรา มีความภูมิใจที่ได้สืบสานการทำไม้กวาดดอกหญ้า ที่เป็นภูมิปัญญาของหมู่บ้านที่สืบทอดกันมายาวนาน และสามารถเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ให้กับครอบครัวได้\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ การสร้างความรู้ (ขั้นตอน/วิธีการการสร้างภูมิปัญญา)\ วัสดุอุปกรณ์ในการทำไม้กวาดดอกหญ้า\ ๑. ดอกหญ้า ที่ใช้ทำไม้กวาดมีอยู่ ๒ ชนิด ดอกแขมหรือดอกยู\ ๒. ด้ามไม้ไผ่\ ๓. เข็ม\ ๔. เชือกฟาก\ ๕.กรรไกร\ ๖. ค้อนหงอน\ ๗. เทียน\ \ แหล่งวัสดุที่\ ๑) ดอกหญ้าที่ใช้ทำไม้กวาดมีอยู่ ๒ ชนิด\ ๑.๑) ดอกพง หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าดอกแขม จะมีอยู่แถบเขาสวนกวาง อำเภอเขาสวนกวาง ซึ่งเป็นเขตติดต่อกับอำเภอน้ำพอง ซึ่งเมื่อหลายปีผ่านมาสามารถไปเก็บได้เอง ปัจจุบันค่อนข้างหายากต้องรับซื้อจากแหล่งจำหน่าย\ ๑.๒) ดอกกง หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ดอกยู จะมีอยู่แถบจังหวัดเพชรบูรณ์ เชียงใหม่ พะเยา น่าน ในช่วงแรกๆ ผู้ผลิตจะไปเก็บเอง แต่ปัจจุบันจะมีผู้นำมาจำหน่ายถึงที่ทำให้สะดวกยิ่งขึ้น\ ๒) ไม้เปาะ จะมีอยู่แถบเขาสวนกวาง อำเภอเขาสวนกวาง ซึ่งเป็นเขตติดต่อกับอำเภอน้ำพอง ซึ่งเมื่อหลายปีผ่านมาสามารถไปเก็บได้เอง ปัจจุบันค่อนข้างหายากต้องรับซื้อจากแหล่งจำหน่าย\ \ ขั้นตอนการทำไม้กวาดดอกหญ้า\ ขั้นตอนที่ ๑ : การเตรียมดอกหญ้า\  นำดอกหญ้าไปตากแดด ประมาณ ๓ วัน\ นำดอกหญ้ามานวดให้ดอกร่วงหลุดจากก้านเลาะ \ คัดแยกให้ได้ขนาดเท่าๆกันมัดเป็นกำ ๆ ขนาด ๑ กำมือ \ นำดอกหญ้าที่มัดเป็นกำมามัดรวมกันประมาณ \ ๕-๖ กำ เป็นมัดใหญ่ เก็บรวบรวมไว้ รอให้การทำด้ามเรียบร้อย\ ขั้นตอนที่ ๒ : การเตรียมด้ามไม้กวาด\  ตัดไม้ไผ่ ขนาดความยาว ๗๐ ซม. ตัดตา และขอบข้อต่อ \  ขัดด้วยกระดาษทรายให้ผิวเรียบไม่มีเสี้ยน\ \ ขั้นตอนที่ ๓ : การทำไม้กวาด\  เริมจากนำดอกหญ้าที่เตรียมไว้มามัดรวมกันกับไม้ไผ่ที่ดัดปลายงอไว้ เอายางรัดไว้เพื่อเป็นแนวการเริ่มถักเพื่อให้ระดับแนวของดอกหญ้าได้ตามรูปที่กำหนด จากนั้นใช้เข็มที่มีเชือกฟางมารัดรอบดอกหญ้าและไม้ไผ่ จำนวน 2 รอบ จากนั้นตักยางที่รัดไว้ออก จากนั้นก็นำดอกหญ้าที่ทำเป็นช่อเล็กไว้แล้วมาเรียงใส่ที่ละช่อจัดให้สวยงานตามแนวที่กำหนดไว้แล้วใช้เข็มที่มีเชือกฟางรัดหนึ่งรอบจากนั้นใช้เข็มฟางถักทำแบบนี้เรื่อยจนครบช่อที่กำหนดไว้ ก็จะได้ไม้กวาดดอกหญ้า ในเวลา 1 วันคุณยายจิตราทำไม้กวาดได้ 10 ด้าม\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ การถ่ายทอดความรู้และการใช้ประโยชน์ (ซึมซับไว้กับตนเอง หรือ เผยความรู้ให้แก่องค์กร)\ \ คุณยายจิตรา มีความภูมิใจกับการที่ได้สืบทอดการทำไม้กวาดดอกหญ้าของบ้านกุดพังทุย คุณยายได้ถ่ายทอดและสาธิตการทำไม้กวาดดอกหญ้าให้กับนักเรียน และทำไม้กวาดดอกหญ้า มีประโยชน์หลากหลาย สามารถยึดเป็นอาชีพหลักสร้างรายได้ให้กับครอบครัว และได้ถ่ายทอดภูมิปัญญานี้ให้กับลูกหลายต่อไปสืบต่อไป\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ ข้อมูลผู้ศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ปีการศึกษา 2560\ ชื่อผู้ศึกษา นางสาวภัทรียา บุญเรืองนาม รหัส 6080110127 \ หลักสูตร ประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู (ป.บัณฑิต) รุ่น 4 \ รายวิชา ความเป็นครู (800 5201) \ เน้นศึกษา ครูกับการอนุรักษ์และส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น \ คณะ ศึกษาศาสตร์ \ สถานที่ศึกษา มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ\ สถานที่ทำงาน โรงเรียนสุนทรพรหมคุณศึกษา\ อาจารย์ผู้สอน\ 1 รองศาสตราจารย์ สำเร็จ คำโมง (ครูภูมิปัญญาไทย, ศิลปินมรดกอีสาน)\ 2 อาจารย์ ดร.พา อักษรเสือ\ 3 อาจารย์ ดร.ธีรภัทร โคตรบรรเทา\ 4 อาจารย์ สุชาดา ลดาวัลย์\ 5 อาจารย์ อัจฉริยะ วงษ์คำซาว\ 6 อาจารย์ บุญจันทร์ เพชรเมืองเลย

จำแนกตามระดับชั้น :   ปริญญาตรี , ปริญญาโท, ปริญญาเอก, ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) , ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.), ประกาศนียบัตรครูเทคนิคชั้นสูง (ปทส.) , การศึกษาตามอัธยาศัย

จำแนกตามสาขาวิชาของสื่อ :   การงานอาชีพและเทคโนโลยี, สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

จำแนกตามลักษณะของสื่อ :   VDO Clip, ข้อมูลปฐมภูมิ , รูปภาพ, ใบงาน